16 april 1850: de sterfdag van Madame Tussaud. 2


Anna Maria (Marie) Grosholtz werd geboren op 1 december 1761 in Straatsburg als dochter van Joseph Grosholtz en Anne-Marie Walder. Joseph was een Duitse soldaat, wiens gezicht verminkt was tijdens de oorlogen van die tijd en die een zilveren plaat had waar eens zijn onderkaak had gezeten.

Twee maanden voordat Marie geboren werd, kwam haar vader om het leven tijdens de Zevenjarige Oorlog.

Anne-Marie moest een baan vinden en vertrok algauw na de geboorte van haar dochter met haar naar Bern in Zwitserland. Hier trad zij als huishoudster in dienst van dokter Philippe Curtius. Deze arts maakte modellen van menselijke organen voor anatomische lessen en had een passie voor wassen beelden. Hij had een verzameling wassen hoofden en bustes in huis.

In 1765 verhuisde Curtius naar Parijs en na een tijdje liet hij zijn huishoudster en haar dochter overkomen. In 1770 opende Curtius zijn eerste tentoonstelling van wasportretten. De tentoonstelling was een succes en vanaf 1776 waren de wassen beelden te zien in het Palais Royal. De kleine Marie was erg gesteld op dr. Curtius, die ze ‘oom’ noemde en raakte gefascineerd door het modelleren met was. Curtius leerde haar het vak al op jonge leeftijd en ze bleek er aanleg voor te hebben: op haar zestiende maakte zij al wassen beelden van o.a. Rousseau en Voltaire.

Marie maakte tussen 1780 en 1789 veel modellen van bekende mensen en ze kwam onder de aandacht van de koninklijke familie. Ze kwam vaak aan het hof van Versailles en werd zelfs aangenomen als kunstlerares van de zus van koning Lodewijk XVI, prinses Elisabeth. Het was deze connectie met de koninklijke familie die haar bijna fataal werd toen in 1789 de Franse Revolutie uitbrak. Marie werd gearresteerd als sympathisant van de royalisten en zat 3 maanden in de gevangenis. Haar hoofd werd zelfs al kaalgeschoren voor haar executie, maar ze werd gered door Jean-Marie Collot-d’Herbois, een revolutionair die een vriend was van dr. Curtius.

Vanaf die tijd moest Marie haar talenten inzetten voor het revolutionaire regime, door wassen dodenmaskers te maken van slachtoffers van de guillotine. Zo maakte zij modellen van de hoofden van o.a. koning Lodewijk XVI en Marie-Antoinette, maar ook van de vermoorde revolutionairen Robespierre en Marat. Een gruwelijke taak waarbij ze soms ook dodenmaskers moest maken van mensen met wie ze bevriend was geweest.

Philippe Curtius overleed in 1794 en liet zijn verzameling wassen modellen na aan Marie. Een jaar later trouwde ze met François Tussaud, met wie ze twee zonen kreeg. Het huwelijk was geen succes en in 1802 vertrok ze met haar oudste zoon en met de verzameling wassen beelden naar Londen, nadat zij een uitnodiging had ontvangen om daar haar verzameling te laten zien. Ze reisde het land door met haar wassen beelden en haar zoon en verdiende zo de kost. In 1822 voegde haar jongste zoon zich bij hen en de Tussauds keerden nooit meer terug naar hun geboorteland.

Madame Tussaud op 42-jarige leeftijd.

In 1835 opende Marie Tussaud een permanente tentoonstelling in Londen, Madame Tussaud’s, op de hoek van Baker Street en Portman Square. Een aparte kamer werd gewijd aan de gruwelijke beelden van de slachtoffers van de Franse Revolutie, de ‘Chamber of Horrors’. Ook in Londen was het wassenbeeldenmuseum een doorslaand succes. De Duke of Wellington was een van de vaste bezoekers, hij kwam graag naar zichzelf kijken. Marie bleef wassen beelden maken en zo werd de collectie steeds uitgebreider. In 1842 maakte zij ook een wassen beeld van zichzelf, waarvan nu nog kopieën staan bij de ingangen van de vestigingen van Madame Tussauds. Haar zonen Joseph en François werkten ook voor de onderneming. Tot op hoge leeftijd maakte Marie Tussaud er een gewoonte van om bij de ingang te zitten en het entreegeld te incasseren. Marie Tussaud overleed op 16 april 1850 op 89-jarige leeftijd.

Het wassenbeeldenmuseum werd in 1884 verplaatst naar Marylebone Road, waar het zich nog steeds bevindt. Een brand in 1925 en de Blitzkrieg aan het begin van de Tweede Wereldoorlog hebben veel beelden verloren doen gaan, maar er bleef ook een groot aantal bewaard en er werden nieuwe beelden gemaakt. Vandaag de dag is Madame Tussauds (tegenwoordig zonder apostrof) een populaire attractie, met vestigingen over de hele wereld.


Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

2 gedachten over “16 april 1850: de sterfdag van Madame Tussaud.